Tijdens een rondreis in Indonesië heb ik het in het echt gezien: de productie van Luwak koffie, oftewel … uitgepoepte koffiebonen. Ik vond het zelf een zeer onsmakelijk idee. Toch was deze koffie een tijdlang de duurste ter wereld.

Destijds heb ik heb voor het kopje koffie bedankt. Daar ben ik erg blij om nu ik er meer over weet! Graag breng ik jullie op de hoogte van deze bijzondere koffie. Wat is het? En vooral: hoe is het ontstaan? 

Hoe is luwak koffie ontstaan?

Tijdens het koloniale tijdperk hadden de Nederlanders koffieplantages in Indonesië. Hier verbouwden zij koffie voor de Europese markt. Om zoveel mogelijk koffie te kunnen verkopen, werd het de plantagearbeiders verboden om koffie voor eigen productie te plukken.

Het viel de plantagearbeiders op dat de luwak – civetkat in het Nederlands – de koffiebessen at en de koffiebonen uit poepte. Omdat de plantagearbeiders zelf ook koffie wilde drinken, besloten zij de uitwerpselen goed te wassen en licht te roosteren. 

Tot hun verbazing smaakte deze koffie beter dan de door hun geplukte koffie. Kopi – Indonesisch voor koffie – Luwak was geboren!

Koffie van boven op gele tafel

Waarom smaakt luwak koffie beter dan normale koffie?

De civetkat heeft een goede neus voor koffiebessen en eet alleen de rijpe daarvan. De plantagearbeiders waren in het koloniale tijdperk iets minder selectief. Rijpe koffiebessen geven echter de beste bonen. 

De civetkat kiest alleen de koffiebessen van de beste kwaliteit! Hij is dus een ware kenner. 😺 Daarnaast heeft het maagsap van de civetkat een gunstig effect op de smaak van de koffie. Hierdoor werd de smaak van de koffie luwak beter dan de normale koffie.

In de eeuwen daarna is koffie luwak mateloos populair geworden. Het is een tijd lang de duurste koffie ter wereld geweest! Helaas houdt het sprookje hier op…

De productie van de vrij rondlopende civetkat leverde niet genoeg winst op. Het opsporen en opruimen van de poep op koffieplantages is natuurlijk erg arbeidsintensief en tijdrovend. 

Daarom wordt deze koffie sindsdien geproduceerd door civetkatten in gevangenschap. Je kunt je natuurlijk voorstellen dat dit erg dieronvriendelijk is. Civetkatten houdt namelijk van vrijheid en een groot leefgebied. Ze leven in kleine kooitjes een erg stressvol bestaan.

Dit is te zien op onderstaande video. Let wel op: deze beelden kunnen als storend worden ervaren.

Een bijkomend nadeel is het dieet van de civetkat. Waar deze vroeger een gebalanceerd dieet bij elkaar zocht, wordt hij in gevangenschap alleen maar koffiebessen gevoerd. Net als voor mensen is een eentonig dieet voor dit dier helemaal niet gezond.

Zijn er nog meer nadelen?

Jazeker! De opsluiting heeft ook gevolgen voor de kwaliteit van de koffie. De civetkat in gevangenschap kan de koffiebessen niet meer zelf selecteren. Hierdoor eet deze niet alleen de beste koffiebessen, maar van alles door elkaar.

Daardoor is het hele selectieve voordeel van de luwak koffie weggevallen. Eerder selecteerde het dier de beste bessen waar de beste koffiebonen uit voort kwamen. Dit is met de industrialisering van het proces niet meer het geval. De luwak koffie zal op deze manier nooit zo lekker smaken als tijdens de ontdekking ervan

Kwaliteit is toch nog wel te koop?

Dat is het zeker! Daarvoor moet je wel érg diep in de buidel tasten.

Wat betaal je voor luwak koffie?

Luwak koffie gaat voor ongeveer €160 per pond over de toonbank. Je zou denken dat je voor dit bedrag een goede koop doet. Uit onderzoek is echter iets schokkends gebleken: bij 80% van de wereldwijd verkochte luwak koffie is geen civetkat aan te pas gekomen.

Natuurlijk zijn er nog wel gebieden waar echte luwak koffie door wilde dieren wordt gemaakt. De prijzen hiervan lopen echter aardig op. De prijzen die gevraagd worden zullen voor normale stervelingen als jij en ik waarschijnlijk onbetaalbaar zijn. Ik heb bedragen vanaf €1.000 per pond voorbij zien komen voor cruelty free luwak koffie!

Octo Tentakel van Spongebob in een bad van geld

Hoe nu verder?

Zoals met alles waar (veel) geld aan te verdienen valt, wordt luwak koffie wordt nog steeds veel verkocht. Gezien de prijs zal dit veelal van gekooide civetkatten afkomstig zijn. Gelukkig zijn er ook bedrijven die het dierenleed wél serieus nemen.

Zo is Simon Lévelt al in 2012 gestopt met de verkoop van luwak koffie. Ik hoop zelf dat vele bedrijven dit voorbeeld volgen. Dan snuffelen alle civetkatten snel weer vrij rond!

Kopi Luwak: Coffee from assholes, for assholes.

George Howell

Conclusie

Ik kan hier wel stellen dat de Luwak Koffie ten onder is gegaan aan zijn eigen succes. Mijn advies is dan ook: koop het niet. Dat is beter voor het dierenwelzijn, je geweten en je portefeuille. 

Indien je bijzondere koffie wilt kopen, kun je beter voor een andere optie kiezen waar je je ook nog eens een stuk prettiger bij voelt.

Heb je zelf wel ooit Luwak Koffie gedronken? Sh*t happens! Deel je ervaring hieronder. Ben ik stiekem wel erg benieuwd naar! 👀

Was dit artikel behulpzaam?