Je hebt vast weleens gehoord dat sommige planten tegen muggen werken. Een snelle zoekopdracht in Google laat tientallen planten zien die muggenwerende effecten zouden moeten hebben: citronella, kattenkruid, basilicum, lavendel, noem het maar op.

Maar is werken deze planten wel echt tegen muggen? In dit artikel lees je waar de grens tussen mythe en waarheid ligt en krijg je meer tips om die irritante prikker zo ver mogelijk van je vandaan te houden.

Werken planten tegen muggen?

Als je het hebt over planten in je tuin, is het korte antwoord "nee". Veel planten bevatten wel stoffen waar muggen niet van houden, maar geven deze stoffen niet zo snel af aan de lucht, of in een veel te lage concentratie.

Sommige van deze stoffen werken ook alleen als de plantenpulp direct op je huid zou smeren, terwijl dat in sommige gevallen juist giftig kan zijn.

Waar komt dit idee dan vandaan?

Veel planten bevatten stoffen om zichzelf tegen insecten en andere dieren te beschermen. Deze stoffen werken soms ook tegen muggen, waar waarschijnlijk het idee vandaan komt dat er planten tegen muggen of planten tegen vliegen zijn. Het is alleen niet zo makkelijk om die bescherming van de plant zomaar op onszelf toe te passen.

Er zijn weinig onderzoeken gedaan naar planten tegen muggen in hun geheel, maar de paar onderzoeken die gedaan zijn, lieten erg teleurstellende resultaten zien. In sommige onderzoeken landden muggen juist vaker op mensen omringd door zogenaamde 'muggenwerende planten', en soms gingen de muggen zelfs op de planten zelf zitten.

Planten worden desondanks al heel lang gebruikt door mensen om muggen af te weren, en met resultaat. Het verschil is alleen dat de planten dan wel op een bepaalde manier verwerkt moeten worden.

Het verbranden van gedroogde basilicum is bijvoorbeeld wél heel effectief. Hier komt waarschijnlijk dan ook de mythe vandaan dat het hebben van een basilicumplant in je keuken je zal redden van die zoemende lastpakken!

Essentiële oliën

Waar wel veel onderzoek naar gedaan is, is de werking van de zogenaamde essentiële oliën die in veel van deze planten gevonden worden, en deze resultaten zijn veelbelovender.

Essentiële oliën uit onder andere basilicum, eucalyptus, thijm, munt, kattenkruid en kruidnagel zijn effectief. Het effect van het aanbrengen van deze oliën op de huid duurt helaas vaak maar een paar minuten tot maximaal een paar uur.

In andere artikelen zul je deze over deze zelfde planten lezen dat deze werken tegen muggen als je ze in je tuin plant, maar het is belangrijk om je te realiseren dat deze oliën eerst uit de plant geëxtraheerd moeten worden.

Naast deze oliën bevatten planten veel andere stoffen om dieren af te weren en deze zijn ook vaak giftig voor mensen. Veel planten geven bijvoorbeeld een huidontsteking – genaamd dermatitis – als je de bladeren zomaar op je huid wrijft. Dit geldt al helemaal als er een schimmel in de plant zit.

Als je het extract van de essentiële olie uit de plant hebt, kun je dit wel veilig op je huid smeren. Ook kom je kaarsen tegen die zijn gemaakt van deze oliën, waarmee je muggen kunt afweren. 🕯️

Werken essentiële oliën net zo goed als DEET?

De meest bekende en bewezen effectieve manier om muggen af te weren is het sprayen van DEET. Dit chemische goedje maakt het moeilijker voor de mug om je te vinden en om je te prikken. DEET is in principe veilig, maar de zowel de bijsluiter als ik zelf ook aan om niet te veel te gebruiken.

Omdat DEET een chemisch product is, zijn veel mensen op zoek naar plantaardige alternatieven, zoals olieën.

De effectiefste olie die ontdekt is, heet PMD en wordt al lang gebruikt in de Chinese geneeskunde. Deze stof is afkomstig uit de citroeneucalyptus en is zelfs de enige plantaardige olie die door medische instanties – zoals de Amerikaanse Centres for Disease Control – wordt aangeraden om muggen af te weren.

Een andere bekende waar je vast wel eens van gehoord hebt, is citronella. Essentiële oliën afkomstig uit citronella zijn in eerste instantie net zo effectief als DEET, maar het effect neemt veel sneller af, omdat de olie al snel verdampt.

Er zijn tegenwoordig wel nieuwe technieken om het effect langer aan te laten houden, maar tot nu toe komt DEET nog steeds als beste uit de test.

Wat werkt dan wel tegen muggen in je tuin?

  1. Vermijd stilstaand water, want dit is waar muggen hun eitjes leggen. Laat drinkbakjes voor je huisdieren binnen en als je dan toch graag een vogelbadje of een vijver wil, probeer dan bijvoorbeeld een fonteintje aan te leggen. 
  2. Houd het gras op je gazon kort. Muggen verstoppen zich overdag graag voor de hete zon in het lange gras. 
  3. Draag lichtgekleurde losse kleding. Het is bewezen dat muggen meer aangetrokken zijn tot donkere kleding dan tot lichte kleding. Bovendien prikt een mug makkelijk door een strak T-shirt heen, terwijl losse kleding het hem een stuk lastiger maakt.
  4. Gebruik effectieve afweer, zoals een spray voor op de huid met DEET of PMD. Zoals hierboven uitgelegd gebruik je DEET liever spaarzaam, maar PMD en andere essentiële oliën zijn veiliger.
Mug op een plant, vooraanzicht

Conclusie

Planten tegen muggen in je tuin verwerken, heeft dus weinig zin. Als je ze lekker vindt ruiken of er leuk uit vindt zien moet je ze lekker in je tuin neerzetten, maar verwacht niet dat dit zorgt dat je zwoele zomeravonden niet meer door muggen verstoord worden. 🦟

Als je wilt dat je huisplanten bijdragen aan je gezondheid en leefomgeving, kun je beter op zoek gaan naar de beste luchtzuiverende planten en wat je kunt doen tegen gele bladeren in een plant.

Hopelijk voel je je een stuk wijzer na het lezen van dit artikel en zijn al je vragen beantwoord. Wat doe jij meestal tegen de muggen in de zomer? Laat het weten in een reactie hieronder!

Was dit artikel behulpzaam?